| Note [11] | |
Jean ii Riolan reprochait à Pecquet le barbarisme anatomista, au lieu d’anatomicus, pour dire « anatomiste » : v. notule {a}, note [3], Nova Dissertatio, expérience iv. Paul Gilis, le biographe montpelliérain de Jean Pecquet (1923, première partie, page 274), ne l’a pas entendu de la même oreille quand il a cité ce même passage : « Ce passage montre que Pecquet a toujours été accueilli et écouté avec faveur dans notre École. » Je n’ai pas identifié le « docteur de Montpellier » qui a informé Riolan, mais l’Observatio xxx (pages 31‑33) des Joh. Nicolai Binningeri, Medicinæ Doctoris, Observationum et curationum medicinalium, Centuriæ quinque… [Cinq Centuries d’observations et traitements médicaux de Joh. Nicolaus Binningerus, {a} docteur en médecine…] {b} est intitulée De Receptaculo Pecquetti [Le Réservoir de Pecquet] et relate sa première démonstration montpelliéraine : Sub finem anni 1651. Monspessulum appulit Cl. Ioh. Pecquettus Diæpeus, qui, Chyli hactenus ignoti Receptaculi invento inclarescens, obtinuit ut ibi ejus veritatem in Theatro anatomico ad oculum demonstrare posset. Congregatis ergò 3. die Ianv. 1652. post meridiem, Nob. et Excell. D. Simeone Curtaud Decano, et Seniore Universitatis, Lazaro Riverio, Jacobus Duranc, Ludovico de Solignac, Petro Sanchez, Professoribus Regiis, licuit et mihi, ex paucissimis medicinæ Studiosis, locum ingredi. Ubi postquam eruditissimus Pecquettus exposuisset, nec chylum ad jecur, nec lacteas venas pervenire ; sed has in certam glandulam inter musculos psoas, sub renibus depleri : unde, per ductus peculiares, albescens succus secundum spinæ longitudinem protruderetur ad subclavias, et indè immediatè ad cor : ut illìc in sanguinem excoqueretur : Sumpsit è duobus illuc adductis molossis, unum. Hunc mensæ convenienter alligat, et aperto vivi abdomine, repletas lacteas innumeras ostendit, nulla hepar petere ; sed infra renes in glandulosum quoddam corpus, quod illis copiosissimis et lacte turgentissimis circumducebatur, terminari. Hoc facto, aperit canis thoracem, et ligatâ supra cor venâ cavâ, intestina et impedimenta semovet. Hinc, digiti leviter gravitantis compressu, ut naturalem iuvaret functionem, in languente animali imminutè factam, monstravit per albos canales, substantiam lacteam juxta viam spinalem immediatè ad subclavias venas adscendentem : et scissâ supra ligaturam venâ, eiusdem candidissimæ effluxum, quæ citra omne dubium, ordinariè et naturaliter in cor lapsura erat, ut ibi, tanquam in sanguinis genuinâ officinâ cruentaretur. Solutis constricti canis laqueis, simile in altero experimentum, omnium oculis dissectione comprobavit : et sanctè asseruit, se idem in felibus, ouibus et innumeris aliis animalibus (uti domi nostræ et alibi patefecit) observasse : paratum quavis horâ, rei ostendere porrò veritatem : His Doctorum unus : At fortè inquit sola bruta, ita constituta sunt, in homine longè aliter res sese habet ! Ad hæc Pecquettus : Non sanè per Christianam charitatem, licuit unquam vivos homines exenterare. At constater et verè dixerim, me in innumeris illorum, quæ Parisiis et alibi per annos aliquot dissecui, cadaveribus, eadem ferè organa reperijsse : quæ, dubio procul, eidem functioni in vivis subjectis inserviebant. Regerit Doctorum alter : Si se sic res habet, quid tandem de nostra fiet medicina ? Modestè Riverius : Medici sunt, respondet, Philosophi sensati ; credunt quod vident. Amicus Plato, amicus Galenus etc. sed magis amica veritas. Non possumus illius veritatem negare, quod ipsissimis oculis cernimus : multa veteribus occulta juniorum sedulitate nobis innotescunt, etc. Ita, salutato Pecquetto, in diversum abierunt attoniti Professores, qui illum in Doctorem medicum, summa cum laude, finito cursu, non longe post admiserunt, hactenus de anatomia meritissimum et Doctis notissimum. |
|
| Imprimer cette note |
|
Citer cette note
x
Jean Pecquet et la Tempête du chyle (1651-1655), édité par Loïc Capron. – Paris : Bibliothèque interuniversitaire de santé, 2018. –
Texte : Jean ii Riolan Responsiones duæ (1655), seconde Responsio au livre de Jean Pecquet (1654) 4. Seconde partie, note 11. Adresse permanente : https://numerabilis.u-paris.fr/editions-critiques/pecquet/?do=pg&let=1053&cln=11 (Consulté le 08/12/2025) |